III. Öğrenmenin Doğası
Bilginin doğuştan gelmediği durumlarda ki hiçbir kuş her tür çekirdeği açabilmesini sağlayacak bir programla doğmaz ( yorum: kuşlar temel olarak yiyecek türlerini yiyebilecekleri bilgiyle doğuyorlar ancak uzmanlaşmaları yâda yaşadıkları bölgedeki belirli bir tür çekirdeği açmada ilerlemeleri tecrübe ile oluyor. Ama laboratuvardaki başka kuşları görmemiş kuşlar da içgüdüsel olarak çekirdek açma davranışları sergiliyor.)
– Bağlantı Kurma Yoluyla Öğrenme
Pablo bu konuda şöyle demiştir: “herhangi bir uyaranın herhangi bir reflekse bağlanabilmesi nedeniyle araştırmada herhangi bir sinir uyarıcı sistemin refleks oluşturma etkinliğinin seçilebilir olduğu çok açıktır.”
…özetle, hayvanların kendilerine verilen sinyallerin güvenilirliğini ölçmeleri gerekmektedir (yorum: belirli bir sayıda tekrar ile güvenilirlik ispatlanmış olur ve şartlı refleks meydana gelir, pavyon un köpeklerin yemek hazırlanırken daha görmemelerine rağmen tabak şakırtısından salya salgılamaları gibi)
– Deneme yanılma yoluyla öğrenme
Bazı deneylerde de her canlının doğasında var olan cezadan kaçma isteği kullanılmaktadır.
– Klasik koşullanmada görülen eğilimler
… Hayvanların bağlantı kurarken kopya çekmek için kullanabilecekleri bir kaynakla ve olumlu olumsuz bağlantıların gücünü ölçmeye yarayan bir tür hesap makinesi ile donatılmış olarak doğmaları olasılığı zihnimizi kurcalıyorsa… (yorum: donatılmış kelimesinin kullanılması manidar)
Özetle, durumda en küçük bir tahmin edilebilirlik payı bulunması halinde etkin eğilimler koşullara uyarlanabilmektedir ve bu gibi benzer motor önyargıların da everilmiş olması aslında hiç şaşırtıcı değildir.
Burak Bakay 